مشاوره حقوقي مطالبه اجرت المثل ايام زندگي

زن مي تواند به صورت مستقل نيز دعوي مطالبه اجرت المثل ايام زندگي كه با شوهر كرده و دارد را مطالبه، نمايد ولي سياست رويه قضايي اين اين هست كه به اين دعاوي پاسخ منفي دهند و علل خيلي زيادي براي اين موضوع وجود دارد اولين علل براي رد دعوي مطالبه اجرت المثل ايام زندگي اين هست كه اين خواسته زوجه با عرف و سنن مردم ايران مطابقت ندارد و در واقع زني كه به منزل شوهر زندگي مي كند در فرهنگ و سنن ايراني اين تفكر غالب ميباشد كه زن در مقابل كارهاي كه در منزل شوهر انجام ميدهد به صورت مجاني مي باشد و غالباً اين دعوي بعد از اختلاف زوجين توسط زوجه در محاكم به خواسته مطالبه اجرت المثل ايام زندگي مطرح مي گردد، محاكم در رسيدگي به مطالبه اجرت المثل ايام زندگي چندين سوال كليدي از زوجه در زمان رسيدگي به پرونده مطالبه اجرت المثل ايام زندگي مطرح مي كنند؛ مثلاً:

• چه كارهاي را در منزل شوهر انجام داديد؟ چند ساعت از وقتت را براي كارهاي خانواده صرف كرديد؟
• آيا شما داري شغل بوده ايد؟ آيا داراي تحصيلات بوديد؟
• اگر تحصيلات نداريد چه عاملي باعث شده كه تحصيل نكرديد؟
• آيا داري فرزند ميباشید؟ اينكه اين كارهاي كه در منزل انجام داده ايد با دستور شوهر بوده؟
• اينكه ايا كارهاي كه انجام داديد قصد داشتهايد از شوهرتان بابتش پول داريافت كنيد؟

نکته: اگر به اين سوالات دادگاه خوب پاسخ دهيد دادگاه به دعوي مطالبه اجرت المثل ايام زندگي حكم محكوميت شوهر را به پرداخت اجرت المثل ايام زندگي صادر مي كند؛ البته نكته قابل ذكر اين است كه شوهر چنانچه نتواند دليلي براي اثبات مجاني كار كردن شما بياورد دادگاه ايشان را محكوم به پرداخت اجرت المثل ايام زندگي مي كند، در نهایت اگر زن علاوه بر تمکین عام و خاص کاری را به دستور شوهر انجام دهد، مستحق پاداش است که با آن اجرت المثل می گویند.

زن در چه صورتی می تواند دعوی اجرت المثل ایام زندگی را مطرح نماید؟

1. دعوی طلاق مطرح باشد.
2. دعوی طلاق به درخواست زن نباشد یا ناشی از تخلف زن نباشد.
3. زن کار هایی انجام داده باشد که شرعا به عهده وی نبوده است.

اگراجرت المثل تعلق نگیرد، باید شرایط گرفتن نحله بررسی شود.

مشاوره حقوقی نمونه رای شرایط استحقاق اجرت المثل زوجه

شرایط استحقاق اجرت المثل زوجه به این صورت است که در دعوی اجرت المثل ایام زوجیت توسط زوجه علیه ورثه زوج، زوجه باید ثابت نماید انجام امور خانه به دستور زوج بوده است. همچنین با توجه به عرف حاکم بر خانواده‌ها که این اعمال با قصد تبرع انجام می‌شود، باید عدم قصد عدم تبرع خود را نیز اثبات نماید.

نکاح - اجرت المثل - تبرعی بودن - عرف

مستندات: تبصره ماده ۳۳۶ و ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی

دادنامه: ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۱۱۰۰008 مورخ 06/01/1392

رأی دادگاه

در خصوص دادخواست تقدیمی خواهان خانم ع.ز. فرزند ح. با وکالت آقای ف. س. به طرفیت خواندگان ۱-پ.ع. ۲-ج.ع. ۳-ج.ع. با وکالت آقای م.م. فرزندان ج. به خواسته مطالبه اجرت المثل ایام زندگی مشترک با احتساب کلیه خسارات قانونی با جلب نظر کارشناس می‌باشد، با توجه به اوراق و محتویات پرونده از جمله مفاد دادخواست تقدیمی تصویر مصدق سند نکاح نامه رسمی به شماره ۴۷ صادره از دفتر ازدواج شماره ۷۷ حوزه ثبتی تبریز وجود علقه زوجیت بین طرفین، به سبب عقد نکاح دائم محرز نظر به اینکه خواهان به شرح مفاد دادخواست تقدیمی اعلام داشته در انجام کارهای خانه‌داری به دستور زوج به قصد عدم تبرع بوده به نظر دادگاه نیز اصل بر عدم تبرع و عدم مجانیت عمل است، از سوی خوانده دعوی نیز دلیلی که خلاف اصل مزبور را اثبات برساند به دادگاه ارائه و ابراز نگردیده و دادگاه در خصوص تعیین میزان اجرت المثل موضوع را به کارشناس ارجاع نموده که کارشناس منتخب به شرح نظیریه کتبی میزان اجرت المثل خواهان را مبلغ 340.000.000 ریال برآورد و تعیین نموده که نظریه مزبور مصون از تعرض و اعتراض طرفین باقی مانده به نظر دادگاه، نظریه کارشناسی با احوال قضیه مغایرتی ندارد؛ دعوی خواهان به نظر دادگاه به کیفیت مطروحه وارد و ثابت تشخیص مستنداً به تبصره 2 از ماده ۳۳۶ از قانون آیین دادرسی مدنی حکم به الزام خوانده به پرداخت مبلغ 340.000.000 ریال بابت اجرت المثل ایام زندگی مشترک طبق نظریه کارشناس و مبلغ 1.070.000 ریال بابت هزینه دادرسی و مبلغ 2.500.000 ریال بابت حق الوکاله وکیل که سبب طرح دعوی به خواهان وار گردیده در حق خواهان صادر و اعلام می گردد. رأی صادره نسبت به خواندگان ردیف اول خانم پ.ع. دو ردیف سوم آقای ج.ع. حضوری محسوب ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در محاکم تجدیدنظر استان تهران و نسبت به خوانده ردیف دوم آقای ح.ع. غیابی محسوب ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل واخواهی در همین شعبه می باشد.

رئیس شعبه ۲۶۵ دادگاه عمومی خانواده تهران - فراهانی

رأی دادگاه به این صورت است: تجدیدنظرخواهی آقای ج.ع. با وکالت آقای م.م. به طرفیت خانم ر.ع. از دادنامه شماره ۱۵۶۲ مورخ 1391/10/19 شعبه ۲۶۵ دادگاه عمومی حقوقی (خانواده) تهران که به موجب آن حکم به پرداخت اجرت المثل صادر شده است، وارد است؛ زیرا حسب محتویات پرونده زوج فوت نموده و زوجه به طرفیت فرزند مرحوم (تجدیدنظرخواه) طرح دعوای مطاله اجرت المثل نموده است و پرداخت اجرت المثل مشروط به اثبات و تحقق شرایطی است:

بهترین راه دریافت حق الزحمه یک زن برای زحماتش در خانه، اجرت المثل است

• اولاً: زوجه به دستور زوج در طول زندگی مشترک کاری انجام داده باشد.

• ثانیاً: اثبات نماید کارهای انجام داده تبرعا نبوده

• ثالثاً: عرفاً برای آن کار اجرت المثل باشد، با عنایت به اینکه دلیلی که ثابت شود زوجه به دستور زوج کاری انجام داده ارائه نشده و از نظر عرف جامعه ایرانی زن‌ها کارهایی را که در منزل زوج انجام می‌دهند اجرت نمی‌گیرند و مضافاً دلیلی ثابت نماید بدون قصد تبرع کارهای انجام داده ارائه و ابراز ننموده است بنا به مراتب اعتراض را وارد تشخید و به استناد مواد ۱۹۷ و ۳۵۸ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب و ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی با نقض دادنامه معترض عنه دعوای خواهان را غير وارد تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می‌دارد. این رأی قطعی است.

مهمترین سوال در میان سوالات قاضی در دادگاه اجرت المثل، این است که قاضی از زوجه می پرسد با چه هدف و انگیزه ای کارهای منزل مشترک را انجام دادید؟
آیا انجام کارها به این دلیل بوده که عاشق همسر و فرزندان خود بوده اید و یا اینکه قصد دریافت مزد داشتید؟
و سوال دیگر اینکه  زوجه در طول زندگی مشترک چه کارهایی را در منزل مشترک انجام داده است؟ آیا انجام این کارها به دستور زوح بوده است؟ و آیا زوج در طول زندگی مشترک مبلغی را تحت عنوان اجرت المثل به همسر خود پرداخت کرده است یا خیر؟
سوال دیگر در مورد مدت زندگی مشترک زوجین و حضور زن در منزل مشترک می باشد. با این توضیح که اگر چه سند ازدواج و تاریخ عقد نکاح، مدت ازدواج زوجین را نشان می دهد اما ممکن است زوجه به دلایلی همچون عدم تمکین، برای مدتی در منزل مشترک حضور نداشته و در نتیجه کاری را انجام نداده باشد که در این صورت اجرت المثل بابت این دوران به زوجه تعلق نخواهد گرفت.

مهمترین سوالات قاضی در دادگاه اجرت المثل

مهمترین سوال در میان سوالات قاضی در دادگاه اجرت المثل، این است که قاضی از زوجه می پرسد با چه هدف و انگیزه ای کارهای منزل مشترک را انجام دادید؟
آیا انجام کارها به این دلیل بوده که عاشق همسر و فرزندان خود بوده اید و یا اینکه قصد دریافت مزد داشتید؟
و سوال دیگر اینکه  زوجه در طول زندگی مشترک چه کارهایی را در منزل مشترک انجام داده است؟ آیا انجام این کارها به دستور زوح بوده است؟  آیا زوج در طول زندگی مشترک مبلغی را تحت عنوان اجرت المثل به همسر خود پرداخت کرده است یا خیر؟
سوال دیگر در مورد مدت زندگی مشترک زوجین و حضور زن در منزل مشترک می باشد. با این توضیح که اگر چه سند ازدواج و تاریخ عقد نکاح، مدت ازدواج زوجین را نشان می دهد اما ممکن است زوجه به دلایلی همچون عدم تمکین، برای مدتی در منزل مشترک حضور نداشته و در نتیجه کاری را انجام نداده باشد که در این صورت اجرت المثل بابت این دوران به زوجه تعلق نخواهد گرفت.